“Een reis met een vrachtschip geeft je iets unieks cadeau: een lege dag en de vrije keuze wat je er mee doet.” – Ward Hulselmans

“Ik ben eigenlijk altijd al een schrijver geweest. Eerst als stads- en gerechtsjournalist voor de Gazet van Antwerpen en daarna als scenarist. Schrijven is voor mij even essentieel als ademen. Ik heb het altijd gedaan en zal het waarschijnlijk altijd blijven doen.” Aan het woord is Ward Hulselmans, schrijver dus. Onder het grote publiek bekend als scenarist van een aantal goed bekeken series op zondagavond zoals ‘Heterdaad’, ‘Witse’ of ‘Salamander’.

In het voorjaar van 2019, liet Ward de televisiewereld voor wat ze was en ging op zoek naar andere wegen om in te slaan. “Wat ik precies wou doen, was me toen nog niet duidelijk, maar net op dat moment maakte ik kennis met Joris Van Bree (CptnZeppos), die me de gelegenheid bood om mee te varen met een vrachtschip. Het idee om in te schepen op een vrachtschip was iets waar ik stiekem, net zoals zovelen, al van kinds af van droomde. Het mysterie van de zee heeft me immers altijd al gefascineerd. Sindsdien scheep ik met plezier regelmatig in.” All a board dus, voor een gesprek met de zee als levensader.

Water als ultieme ontspanning

“Het beroep van schrijver is an sich eigenlijk een heel eenzaam bestaan, dus gedurende mijn professionele carrière heb ik niet veel gereisd. Een schrijver zit nu eenmaal eenvoudigweg in een kamer, vult zijn dagen met verslagen pennen en komt er alleen uit om zich te informeren. Als journalist heb ik, tijdens die research voor artikelen, dan weer wel heel wat gedaan en gezien, maar als scenarist was dat veel minder het geval.

Daarnaast reis ik in mijn vrije tijd ook niet echt op de traditionele manier van vliegtuig en hotel. Ik heb zo’n twintig jaar geleden een eigen boot gekocht, die ligt nu op de Maas tegenaan de Franse grens: klaar om er op tijd en stond nog eens mee uit te varen. Echt reizen met het vliegtuig heb ik sinds die aankoop niet meer gedaan. Rondvaren en wat schrijven, dat is de ideale vorm van reizen voor mij.

Water en de aanwezigheid ervan heeft altijd een rustgevend effect op mij gehad. Bij veel mensen is dat trouwens het geval, alleen is er niet altijd de ruimte om dat te beseffen. De zee kennen we meestal wel van de uitstapjes die we regelmatig maken naar De Haan of Oostduinkerke, maar op het water zijn en echt op het water leven, is nog iets geheel anders en is een ervaring die ik iedereen kan aanbevelen.”

Het rustgevende effect van water, wat varen en schrijven, dat is reizen voor mij.

Het avontuur van introspectie en een lege dag

“Die eerste reis met een vrachtschip, vanuit Antwerpen naar Dublin en Cork en terug, gaf me de mogelijkheid om uit mijn dagelijkse tred te treden en het één en ander opnieuw scherp te stellen. Die reis heeft me gesterkt in de overtuiging dat de keuze die ik gemaakt had om uit de televisiewereld te stappen de juiste was.

Reizen met een vrachtschip als enige passagier tussen de bemanning en matrozen is voor mij geen ‘vakantie’, maar het geeft je wel de mogelijkheid om na te denken, bij te sturen en heel veel bij te leren over jezelf. Er is geen entertainment of geen zaken die moeten. Elke morgen is er simpelweg een lege dag die je geheel volgens je eigen wensen kan invullen. Een dag aan land wordt normaliter voor een groot deel bepaald door de mensen rondom ons. Op een vrachtschip is een dag helemaal van jou en je deelt die enkel met de zee, de lucht en de bemanning.

Hier wordt een dag voor een groot deel bepaald door de mensen rondom ons. Aan boord is de dag nog helemaal van jou. Je deelt de dag enkel met de zee, de lucht en de bemanning.

Het absolute niets dus, en net daarin schuilt het grootste avontuur. Vandaag zijn we allemaal zo gewend en (ver)wend als het op reizen aankomt. We zijn zo’n grote mate van comfort en entertainment gewend op reis dat, pas als dat allemaal wegvalt, de echte uitdaging komt: introspectie, volgens mij een groter avontuur dan bungeejumpen in Zuid-Afrika.”

Als passagier ben je een toeschouwer in een andere wereld

“Aan boord stap je als het ware een andere wereld binnen: je leeft en woont samen met mensen die je niet kent en maakt kennis met matrozen die jaren en jaren van hun leven aan boord van zo’n vrachtschip doorbrengen. Alles wordt opnieuw tot zijn essentie herleid en dan pas zie je in hoe eenvoudig je eigenlijk kunt leven. Een dergelijke confrontatie is een echte ontdekkingstocht: een groot woord, maar het dekt wel perfect de lading.

Meewerken met de bemanning zit er niet in want het werk dat de matrozen doen, is van een zo’n groot belang voor de veiligheid dat niet eender wie daar even bij kan helpen. Kabels leggen tussen smalle gangen terwijl duizenden containers boven je uit torenen, de temperatuur voor de levensmiddelen op peil houden,… Soms echt wel gevaarlijk werk, maar wel met een geruststellende routine. Er wordt acht uur gewerkt en daarna is er acht uur vrije tijd, altijd.

Er ligt dus altijd wel iemand te slapen, dus uitgelaten is de sfeer er bijna nooit aangezien de kajuit van de passagier zich tussen de kajuiten van de matrozen en officieren bevindt. Er heerst aan boord dan ook altijd een groot respect voor elkaar: iedereen eet en praat in stilte gedurende de hele reis.

Ter ere van een nieuwe kapitein of een nieuwe officierenbemanning heb ik wel al eens meegemaakt dat er ’s avonds op het dek een barbecue wordt georganiseerd te midden van de oceaan, een unieke ervaring, maar ook dan ligt iedereen om 21 u in zijn bed.”

“In vergelijking met de natuur is de mens maar heel klein”

“Aan boord heb ik nog nooit echt schrik had, maar het kan soms wel spannend worden. Ik heb zo ooit eens op een schip gezeten in de golf van Biskaje waar de zee ongelofelijk onrustig was en het schip onwaarschijnlijke hellingen maakte. Ik dacht toen echt dat de containers van het schip zouden rollen en allemaal in de zee zouden verdwijnen. In mijn kajuit vloog alles uit de kasten en lag ik de hele nacht in mijn bed heen en weer te rollen. Pas dan besef je dat een schip van 300 m, wat voor ons behoorlijk impressionant is, voor de natuur eigenlijk niets betekent. Zo’n schip staat voor ons garant voor veiligheid, maar eenmaal op zee is dat eigenlijk een lachertje.

Ik wacht nu al zo’n twee jaar om de reis over het Panamakanaal te doen want ook het passagiersvervoer op de vrachtschepen heeft de hele coronacrisis natuurlijk stilgelegen. Sinds maart 2020 kregen passagiers geen toegang meer tot de vrachtschepen. Stilletjes aan begint het nu weer op te starten, maar gedurende de hele crisis zijn er verschillende bemanningen geweest die maandenlang niet meer van boord mochten of konden: hun thuis aan wal leek een verafgelegen fata morgana. Een hel voor velen onder hen aangezien zij vaak een heel sterke band hebben met hun familie. Heel wat sterker dan de banden die wij soms onderhouden met familie. Een stil drama dat hier nooit de kranten heeft gehaald.

Echt reizen naar pakweg een ander continent, ongeacht of dat nu per vliegtuig of per vrachtschip gebeurt, en een diepe ervaring beleven, verandert je als mens. Als je dan opnieuw in de dagelijkse ratrace terecht komt en geconfronteerd wordt met de basis van onze beschaving, kan dat soms wel eens moeilijkheden opleveren, maar reizen en de wake-up call die erbij hoort vind ik enkel maar positief. Een beetje minder kan soms ook wel. Het moeilijkste zit ‘m natuurlijk in het feit om je daar bewust van te blijven.”, zo sluit Ward af.

Eline Van Wynsberghe
De Hoogvlieger 258

Lees ook even het interview met Ward Hulselmans over cargo travel in The Wall Street Journal.


8 februari 2022